Περιγραφή
“Ρατσισμός και φόβος” είναι το θέμα του σημερινού αφιερώματος των Τετραδίων Ψυχιατρικής. Περιλαμβάνονται οι εισηγήσεις στην διημερίδα, που διοργάνωσε ο κλάδος για την τέχνη της ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας στο Ινστιτούτο Γκαίτε στις 27 και 28 Σεπτέμβρη 2013.
Εξετάζονται πολύ σοβαρά ζητήματα που αφορούν τον ρατσισμό, την ομοφυλοφιλία, την ξενοφοβία, την προκατάληψη, τη νεοναζιστική ιδεολογία, τον αντισημιτισμό, την διαβρωτική επίδραση του ρατσισμού στην Τέχνη, τη στάση μας απέναντι στην κρίση του πολιτισμού της εποχής μας.
Η χωρίς προηγούμενο συστημική κρίση οδηγεί όλο και μεγαλύτερες μάζες του πληθυσμού στην εξαθλίωση και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Δημιουργεί υπάρξεις “χωρίς όρους ύπαρξης”, “ζωές ανάξιες να ζουν”, κατά την ορολογία των ναζί, δολοφόνων του Γ’ Ράιχ, και τις οδηγεί στην εξόντωση, ηθική και φυσική. Από τις επιχειρήσεις-σκούπα και τα στρατόπεδα κράτησης τύπου Αμυγδαλέζας και από τη διαπόμπευση των οροθετικών γυναικών μέχρι το Φαρμακονήσι, ο δρόμος της εφαρμογής της πιο άγριας καταστολής όλων των “αποβλήτων” τροχιοδρομείται από το φούντωμα της ξενοφοβίας και κάθε μορφής ρατσισμού, ενώ η εκλογική άνοδος των ναζί προειδοποιεί κραυγαλέα ότι μια νέα βαρβαρότητα βρίσκεται προ των πυλών.
Για να εμποδίσουμε την καταστροφή που μας απειλεί χρειάζεται να δώσουμε όλοι μαζί τη μάχη για την καθολική ανθρώπινη χειραφέτηση. Γιατί όπως λέει η Αριστέα Κατσούλη, ποιήτρια με ψυχιατρική εμπειρία (στη συλλογή “Το ρούχο της αθωότητας”, που παρουσιάζουμε σε αυτό το τεύχος), “Ελευθερία είσαι παντού όπου φωλιάζει κάθε ανάσα για ελπίδα”. Με φάρο λοιπόν την ελπίδα για ένα μέλλον χωρίς καταπίεση, εκμετάλλευση και ταπείνωση ανθρώπου από άνθρωπο είναι ανάγκη να στοχασθούμε πάνω στην Ιστορία, να βγάλουμε τα ιστορικά μαθήματα, να πάρουμε πρωτοβουλίες για συλλογικές δράσεις κοινωνικής αλληλεγγύης. Είναι ανάγκη να σπάσουμε το κλίμα της εξατομίκευσης, του φόβου και της ανασφάλειας που καλλιεργεί η βιοεξουσία και να εκφέρουμε θαρραλέα τον αντιρατσιστικό και αντιφασιστικό μας λόγο υπερβαίνοντας κοινωνικά στερεότυπα και προκαταλήψεις.
Αυτό τον σημαντικό στόχο υπηρετούν και τα “Τετράδια Ψυχιατρικής”. Για αυτό και οι σελίδες τους είναι ανοιχτές σε όλους, για τον ευρύτερο δυνατό διάλογο γύρω από τα κρίσιμα αυτά ζητήματα. Και για να θυμηθούμε τους στίχους του αξέχαστου Γιώργου Κοκκινίδη, ποιητή με ψυχιατρική εμπειρία:
“Αν θα μπορούσε
ο ήλιος να κλάψει
Δεν θα υπήρχαν Αλυσίδες.
Χρέος πρώτο.
Κάνε τον ήλιο να κλάψει”. (Κατερίνα Μάτσα, από την παρουσίαση της έκδοσης)