Περιγραφή
Το βιβλίο Επανάσταση και αντεπανάσταση στην Ισπανία του Φέλιξ Μόροου, παραμένει η καλύτερη μαρξιστική ανάλυση της ισπανικής επανάστασης του 1936-37 και της τραγικής της κατάληξης. Άλλες εργασίες που γράφτηκαν μετέπειτα και στηρίχθηκαν σε μια πληθώρα νέων πηγών, δίνουν μια πιο λεπτομερή παρουσίαση των γεγονότων και των αγώνων (κοινωνικών και πολιτικών) που σημάδεψαν αυτά τα δραματικά χρόνια, καθώς και των γεγονότων που οδήγησαν σε αυτά. Αλλά καμία δεν είναι ίση, πόσο μάλλον ανώτερη, απ’ αυτή του Μόροου, στην ανάλυση των βασικών δρώντων κοινωνικών δυνάμεων, της αναπόφευκτης αναμεταξύ τους σύγκρουσης καθώς και της έκβασης αυτής της αντιπαράθεσης, που καθορίστηκε από την έλλειψη επαναστατικής ηγεσίας ή ξεκάθαρης πολιτικής συνείδησης των καταπιεζόμενων μαζών. Ο Μόροου εξηγεί τα κεντρικά επεισόδια της επανάστασης και της αντεπανάστασης στην Ισπανία με όρους κοινωνικών δυνάμεων. Επιβεβαιώνει στο έπακρο τη διάγνωση του Τρότσκι ότι η στρατηγική των σταλινικών και των διαφόρων συμμάχων και ακολούθων τους (“Πρώτα νίκη στον πόλεμο, μετά ολοκλήρωση της επανάστασης”) -μια στρατηγική που αγνοούσε την αντικειμενικότητα της ταξικής πάλης και επεδίωκε να την αντικαταστήσει με πολιτικές μανούβρες-, μπορούσε μόνο να οδηγήσει στην καταστροφή: πρώτα στραγγαλίζοντας την επανάσταση και μετά χάνοντας και τον πόλεμο. […] (Από τον πρόλογο του Έρνεστ Μαντέλ)
